Среднозимско пребројување на водни птици 2020

Десет години по ред, за време на викендот на 11 и 12 јануари 2020 г., вработени и волонтери од МЕД спроведоа броење на птици на трите природни езера во Македонија, вклучувајќи ги околните акумулации и водните станишта. И покрај остриот студ, ентузијазмот на тимовите кои го спроведоа Зимскиот цензус на водни птици во Македонија го преточија во пријатен потфат во којшто беа избројани вкупно околу 25.000 птици на Охридското и Преспанското Езеро, односно, околу 4.000 птици во Дојранското Езеро. Малата бројност на птици избројани на овие локации можно е да е резултат на прилично топлите зимски временски услови, во споредба со претходните години. Иако бројката на забележаните птици е прилично мала, беа забележани чести видови птици кои презимуваат на овие водни тела. Прочитајте повеќе за овој координиран прекуграничен зафат овде.

Зимскиот цензус на водни птици е најмасовното и најдолготрајно волонтерско пребројување птици во светот, со традиција уште од 1967 година. Предводен од Меѓународната организација за водни станишта (Wetlands International) и во соработка со бројни локални организации, овој настан стана во клучен извор на информации што се од суштинско значење за креирањето политики поврзани со управувањето и заштитата на водни станишта.

Што правевме во 2019?

Реставрација на влажните станишта

По мапирањето на сите крајбрежни живеалишта долж брегот на езерото и составување на мерки за менаџмент предложени до Општина Ресен, МЕД продолжи со подетални истражувања на две важни живеалишта – евлините шуми и влажните ливади.

Истражувањата на влажните ливади ќе ни ги обелоденат точните растителни заедници и нивната примарна продукција, односно точното количество на хранливи материи кои овие живеалишта ги црпат од средината и не дозволуваат да стигнат до езерото. Дополнителни хранливи материи го влошуваат квалитетот на водата и неминовно го убрзуваат стареењето и изумирањето на езерото.

Дополнително, тимовите на МЕД на терен ја опсервираа состојбата на евлините шуми, собраа семенски материјал и работеа на идентификување на најпогодните локалитети за пошумување, односно реставрирање на ова европски значајно живеалиште.

Луѓето и Преспа

Со цел промоција на граѓанска наука помеѓу локалното население МЕД започна серија предавања и теренски настани под името Дивата страна на Преспа. Беа презентирани уникатни и понекогаш хумористични мониторинг примери на различни групи на организми спроведувани локално, со цел да се разбуди љубопитноста помеѓу слушателите за биодиверзитетот и неговата заштита. На теренските активности земаа учество главно ученици од средното училиште “Цар Самоил” и имаа прилика лично да видат некои ендемични растенија и животни на планината Галичица, да ги проучат означените поплации шумски желки во с. Коњско, како и да препознаат блатни растенија и набљудуваат птици во паркот на природата Езерани.

Од друга страна пак, ПреспаНет подготви едукативен пакет со еколошки содржини за најмладите потенцијални граѓански научници од основните училишта. Програмата се однесува на дивите растенија, отсликувајќи ја нивната важност преку лекции за нивната екологија. Некои од лекциите кои се прикладни за спроведување низ дома може да ги најдете на нашиот facebook профил и да ги испробате со вашите најблиски.

Во јули, МЕД беше домаќин на млади еколози од трите држави на Преспанскиот басен, собрани на едно место во НП „Пелистер“ со помош на ПреспаНет. Учесниците имаа прилика да ја запознаат подобро Преспа и да се здобијат со бројни теренски вештини од прва рака. Секојдневно беа одржани научни теренски активности каде се практикуваше дел од методологијата користена за остварување на целите од проектот „Прекугранична заштита на регионот Преспа преку заеднички партнерски акции на ПреспаНет”.

Заштита на дивиот свет

За да дознаеме што повеќе за крупните цицачи, втора година по ред МЕД и ПреспаНет поставија 20 камера замки во Пелистер и Галичица. Со почеток во мај, околу 50-тина дена беа редовно проверувани фотографиите на камерите, кои на крајот од сесијата достигнаа вкупен број од 416 со девет различни опсервирани вида цицачи. Посебен акцент се даде на истражувањата на кафеавата мечка, чиј измет беше собиран низ целиот прекуграничен регион со цел да се дознае што повеќе за исхраната на овој вид и неговото движење, односно употреба на просторот. Дополнително, генетски анализи на собраните примероци ќе ни помогнат да а процениме вкупната популација на мечки во Преспа.

Птиците во Преспа

Во Преспа може да се опсервираат голем број на ретки и заштитени водни птици. Дванаесет вида беа мониторирани во текот на 2019: голема и мала бела чапја, црвена чапја, мал корморан, бел и кадроглав пеликан, црвеноглав кожувар, цуцулеста патка, црн кожувар, цуцулест нуркач и различни видови трскари. Добиените податоци најпрвин ќе допринесат кон познавањето на големината на гнездечките популации од овие видови и дополнително ќе не информираат за ефектите на тековните закани.